شهاب قبس

شعبان می آید

تا

بوی حسین و سجاد و ابوالفضل

دلها را

به سمت مهدی

رهنمون سازد.

حلول ماه مهر و عاشقی بادا مبارک.

از ما بهتران؟؟!!

يكي از مسائلي كه در بين مردم و عوام رواج يافته اين است كه معتقدند اجنّه از بشر برتر است و از جنيان با عنوان از ما بهتران ياد مي كنند اما آيات، روايات و حكاياتي كه در اين زمينه وجود دارد، اين عقيده را رد مي كنند و بيان مي كند كه انسان از جن برتر است، چنانكه انسان كامل از فرشتگان نيز برتر مي باشد.

جنيان اگر شايستگي جانشيني خدا در روي زمين را داشتند نيازي به خلق انسان به عنوان خليفه خدا نبود فرشتگان و ابليس كه با عبادتهاي طولاني خود را در رديف فرشتگان قرار داده بود همگي از خلقت انسان به عنوان خليفه خدا تعجب كردند و در گوشه دلشان معترض بودند ولي خدا در جواب آنها فرمود: من چيزي را مي دانم كه شما نمي دانيد و انسان را به عنوان موجودي برتر از فرشتگان و جنيان مطرح كرده و به همه آنها دستور داد بر آدم سجده كنند البته سجده آنها عبادي نبود بلكه سجدة تكريم و احترام بود. همين سجده ، برتري انسان را بر فرشتگان و جنيان روشن مي سازد.(پورمحمد،روح وجن از نظرعلم و دین،1385،ص59-58)

از جمله دلايلي ديگري كه براي اثبات اين برتري وجود دارد عبارتند از:

آيه 70 سورة اسراء: « وَفَضَّلْنَاهُمْ عَلَى كَثِيرٍ مِمَّنْ خَلَقْنَا تَفْضِيلا»؛ (و ما فرزندان آدم را) بر بسياري از مخلوقات خود برتري و فضيلت كامل بخشيديم.بعيد نيست كه مراد از (مِمَّن خلقنا) انواع حيوانان داراي شعور،و همچنين جن باشد كه قرآن آن را اثبات كرده است آري در قرآن كريم انواع حيوانات را هم امتهاي زميني خوانده مانند انسان كه يك امت زميني است و آنها را به منزله صاحبان عقل شمرده است:

« وَمَا مِنْ دَابَّةٍ فِي الأرْضِ وَلا طَائِرٍ يَطِيرُ بِجَنَاحَيْهِ إِلا أُمَمٌ أَمْثَالُكُمْ»؛(انعام،38) محققاً بدانيد كه هر جنبده­اي در زمين و هر پرنده­اي كه به دو بال در هوا پرواز مي كند همگي طايفه اي مانند شما نوع بشر هستند.

و اين احتمال با معناي آيه مناسب تر است، چون مي دانيم كه غرض از آيه بيان آن جهاتي است كه خداوند با آن جهات آدمي را تكريم كرده و بر بسياري از موجودات اين عالم برتري داده و اين موجودات حيوان و جن هستند و اما فرشتگان، از آن جايي كه موجودات مادي و در تحت نظام حاكم بر عالم ماده قرار ندارند، نمي توانيم آنها را مشمول آيه بگيريم، بنابراين معناي آيه اين مي شود كه ما بني آدم را از بسياري مخلوقاتمان كه حيوان و جن بوده باشند، برتري داديم.(طباطبایی،المیزان،بی تا،ج13،ص157)

و دليل سوم اين برتري اين است كه پيامبران جن نيز از پيامبران انسان مي باشند و اين نشان دهندة برتري براي انسان نسبت به جنيان است.(رجالی تهرانی،جن وشیطان،1391،ص41)

تأثير نيروي غيبي بر زندگي بشر مورد قبول اكثر مردم مي باشد يكي از اين مسائل تأثير جن بر زندگي انس مي باشد. به دليل نامحسوس بودن جن و همچنين علاقه مندي بشر به مسايل افسانه اي و ماوراء طبيعت، سخنان بسياري ايجاد شده است كه اكثريت آنها خرافه و باور غلطي هستند يكي از اين مسايل جن گيري مي باشد. اين دو مسأله به گونه اي در ميان عوام پا گرفته كه باعث رعب و وحشت نسبت به اين موجود لطيف گشته است. البته ناگفته نماند كه جن و انس هر دو در دنياي مادي زندگي مي كنند و همانگونه كه ميان انسانها تزاحمات و اختلافاتي وجود دارد ميان جن و انس نيز تزاحماتي پيش خواهد آمد ولي اين به معناي انجام قتل و غارت توسط جنيان نيست در اين فصل پاسخ هاي مناسبي در رابطه با جن گيري و جن زدگي داده خواهد شد.

روایات نزول قرآن برهفت حرف یکی ازروایات مشهور درجوامع روایی اهل سنت بوده که به صورتهای نزول،قرائت وتفسیرقرآن برهفت حرف و به صورت نزول قرآن براقسام هفتگانه در برخی جوامع روایی متقدمه امامیه نیزنقل شده است.روایات احرف سبعه،یکی ازموضوعات مهم علم نزول قرآن،علم قرائات وعلم جمع وتدوین قرآن است.درباره صحت وعدم صحت این روایات وتأثیر آن درحوزه قرائت وکتابت قرآن مباحث فراوانی میتوان یافت.ارتباط روایات مزبور بامباحث علوم قرآنی ازیک سو ونقل آن دربرخی مصادر فقهی امامیه ازسوی دیگر ونیز تشابه آن باروایات اهل سنت،ضرورت بازخوانی این روایات را درمصادر امامیه بیش ازپیش نمایان میسازد.

از ابی هریره منقول است که پیامبر(صلی الله علیه وآله وسلم)فرمودند:قرآن برهفت حرف نازل شده است،آنرا برهر حرفی بخوانید درآن حرجی نیست لیکن آیه رحمت رابه عذاب وآیه عذاب رابه رحمت ختم نکنید.(طبری،محمدبن جریر،جامع البیان عن تأویل آی القرآن،ج1،ص42)

دلیلی بر رد این روایت:

وجود روایتهای نافی روایتهای سبعة احرف:روایت هایی مبتنی برنزول قرآن برسه حرف،چهار،پنج و یا ده حرف که این روایتها در تضاد باروایتهای سبعة احرف میباشند.مانند:سمرة بن جندب میگوید:پیامبر(صلی الله علیه وآله وسلم)فرمود:قرآن بر سه حرف نازل شده است درآن اختلاف نکنید،قرآن تمامش مبارک است آنرا آن گونه بخوانید که برشما قرائت شده است.(فتحی،سیدمهدی،حدیث سبعة احرف درمحک عقل ونقل،ص9)

پیامد این روایات:

از جمله پیامدهاى حدیث سبعه احرف، جمع‏آورى قرآن در زمان عثمان است. زیرا مسلّماً در زمان عثمان حدیث سبعه احرف مطرح و مورد استناد بوده است و مصاحف متعددى بر اساس قراآت متعدد، مبنى بر سبعه احرف رواج مى‏یافت.

نتیجه:

امام باقر(علیه السلام)درپاسخ به پرسش اصحاب درباره سبعة احرف میفرمایند:

کذبوا أعداء الله ولکنه نزا علی حرف واحد من عند واحد(کلینی،محمدبن یعقوب،کافی،ج2،ص630)

امام صادق(علیه السلام)فرمودند:ألقرآن واحد،نزل من عندواحد علی واحد وإنما الإختلاف من جهة الرواة(کلینی،محمدبن یعقوب،کافی،ج2،ص630)

باتوجه به این روایتها وهمچنین به ضعف سند اغلب روایتهای سبعة احرف ویاتأویل آنها وتصریح بسیاری ازدانشمندان شیعه برانکار آن بایدگفت:نزول قرآن برهفت حرف به خصوص درالفاظ سخنی نادرست ومجهول است وبرصحت آن حکمی نمیتوان کرد.